De collectie van de openbare bibliotheek

Bibliotheken beschikken over een gevarieerde collectie van boeken voor jeugd en volwassenen, audiovisuele materialen en bladmuziek. Deze fysieke collectie wordt door gebruikers positief geëvalueerd. Wel kromp de collectie van alle openbare bibliotheken de afgelopen twintig jaar gestaag. Met name de omvang van de collectie voor volwassenen neemt af. Het aantal jeugdboeken is de laatste jaren juist licht gestegen. De krimp van de collectie audiovisuele materialen hangt zeer waarschijnlijk sterk samen met de opkomst van nieuwe technologieën, die het mogelijk maken deze materialen via andere wegen te verkrijgen. 

Uitleningen van de openbare bibliotheek

Het aantal uitleningen van fysieke boeken loopt sinds 1999 vrij constant terug. Ook het aantal uitleningen per lid en per materiaal daalt licht. Daarentegen is juist een stijging in de hoeveelheid digitale uitleningen te zien. Het fysieke fictieboek voert de boventoon.

Interbibliothecair leenverkeer

Via het interbibliothecair leenverkeer (IBL) heeft elk bibliotheeklid in principe toegang tot de gezamenlijke, brede collecties van alle openbare bibliotheken in Nederland. Zo kunnen de bibliotheken hun collecties goed afstemmen op het lokale verzorgingsgebied en tegelijkertijd borgen dat de klanten toegang hebben tot vrijwel alle titels die in Nederland zijn verschenen.

Bibliotheekbezoeken

Waar het aantal bezoekers aan de bibliotheek de laatste vijftien jaar vrij constant afnam, is de laatste jaren een ommekeer te zien. In 2018 verwelkomden alle vestigingen samen ruim 62 miljoen bezoekers. Niet al deze bezoekers zijn lid van de bibliotheek. De meeste mensen komen langs om materialen te lenen. Ook lezen ze ter plekke bezoeken, kranten of tijdschriften. Daarnaast speelt de ontmoetingsfunctie van de bibliotheek een steeds belangrijkere rol.

Geschiedenis van de digitale bibliotheek

De landelijke digitale openbare bibliotheek biedt sinds 2017 via de online Bibliotheek en de Jeugdbibliotheek toegang tot een brede collectie e-books en luisterboeken. Ook heeft ieder bibliotheeklid toegang tot krantendatabank Delpher en de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (DBNL). Voor jeugdleden is er Lezen voor de Lijst. 

Leden van de digitale bibliotheek

Ieder bibliotheeklid kan een gratis lidmaatschap aanvragen om bij de online Bibliotheek e-books en luisterboeken te lenen. Van alle e-bookaccounts wordt de helft actief gebruikt. Het aantal e-bookaccounts stijgt, evenals de hoeveelheid digital only-lidmaatschappen en het aantal LuisterBiebaccounts. Hoewel het merendeel van de actieve e-bookaccounts in het bezit is van volwassen bibliotheekleden, neemt ook het aantal actieve jeugdleden toe.