Opgroeien met digitale media

Digitale media winnen aan populariteit – ook onder kinderen en jongeren. Zij gebruiken deze apparaten vooral om te communiceren met anderen, maar ook muziek- en videoapplicaties en games zijn populair. Ook worden tablets, laptops en smartphones en andere elektronica steeds meer ingezet in het onderwijs. In tegenstelling tot veelgehoorde angsten verdringen digitale media het papier niet: het een gaat niet ten koste van het ander. Ook andere zorgen, zoals digitaal geweld en pesten, zijn niet altijd terecht: jongeren zijn zich vaak goed bewust van de risico’s.  

De bibliotheek voor jongeren

Ook als kinderen de basisschool verlaten, blijft lezen belangrijk voor de woordenschat en taal- en leesvaardigheid. Ondanks de toenemende aandacht voor leesbevordering lopen de leesvaardigheid en leesmotivatie van Nederlandse jongeren sterk terug. Hoe ouder ze worden, hoe minder leesplezier ze beleven en hoe minder ze naar de bibliotheek gaan. Samenwerking volgens landelijke programma’s zoals de Bibliotheek op school kan helpen de strijd aan te gaan met deze terugloop. 

Activiteiten en evenementen in de bibliotheek

Bibliotheken organiseren steeds meer activiteiten, die aansluiten bij de vijf kernfuncties. Bezoekers zijn zeer tevreden over het aanbod. Op het gebied van lezen en educatie worden de meeste activiteiten georganiseerd, met name rondom taalvaardigheid. Activiteiten die vallen onder de kernfunctie leesbevordering en literatuur, zijn met name gericht op het primair onderwijs. Ook organiseren vrijwel alle bibliotheken activiteiten op het gebied van kennis en informatie, kunst en cultuur en ontmoeting en debat. 

De bibliotheek en jongvolwassenen

Het merendeel van de Nederlandse bibliotheekleden is jeugdlid. Zij bezoeken de bibliotheken vooral om boeken te lenen en in te leveren, te studeren, te lezen of leesinspiratie op te doen. Toch daalt de gemiddelde leestijd van jongeren. Zij richten zich steeds meer op het scherm. Daar lezen zij veelal kortere stukken, die minder positieve effecten hebben voor hun taal- en leesontwikkeling dan het lezen van langere teksten. 

Informatiepunten in de bibliotheek

In de bibliotheek zijn veel verschillende informatiepunten te vinden, bijvoorbeeld op het gebied van basisvaardigheden, lezen met een leesbeperking, integratie en inburgering en de overheid. Het aantal informatiepunten in die laatste categorie is de laatste jaren sterk gestegen, gestimuleerd door het convenant tussen de KB en de Belastingdienst. In bibliotheken in Zuid-Holland en Noord-Brabant zijn de meeste informatiepunten te vinden; Zeeland en Friesland scoren hoog op de verhouding tussen de hoeveelheid informatiepunten en het aantal inwoners. 

De bibliotheek en digitale vaardigheden

Digitale vaardigheden worden de afgelopen jaren steeds noodzakelijker om succesvol te kunnen deelnemen aan de maatschappij. Toch is een deel van de Nederlandse bevolking onvoldoende digitaal vaardig. Dat versterkt ongelijkheid tussen jong en oud, hoog- en laagopgeleiden en mensen met een hoog en een laag inkomen. Overheidscommunicatie vindt tegenwoordig bijvoorbeeld steeds meer via het internet plaats. De overheid zet daarom in op digitale vaardigheden, onder meer in samenwerking met bibliotheken. De opbrengsten van deze landelijke programma’s zijn positief.